Patiënten willen meer weten dan artsen denken
Als de mening van de patiënt meeweegt in beslissingen verbetert de kwaliteit van de persoonsgerichte zorg. Roche stimuleert onderling begrip en samenwerking in Roche Talks.
“Patiënten willen meer weten dan artsen denken”, zegt Anne Stiggelbout, hoogleraar medische besliskunde bij de afdeling Biomedical Data Sciences van het LUMC. Gedeelde besluitvorming is belangrijk om goede afwegingen te kunnen maken. Als patiënten weten hoe artsen denken en werken, stellen ze betere vragen. En als artsen écht interesse tonen in de patiënt, dus verder kijken dan het ziektebeeld, dan leidt dat tot betere persoonsgerichte zorg.
Gedeelde besluitvorming – ook wel shared decision making genoemd – heeft de wind in de zeilen. Gedeelde besluitvorming gaat over beslissingen waarbij niet alleen medisch-inhoudelijke argumenten gelden, maar voorkeuren van patiënten worden meegewogen. De bron daarvan ligt in de jaren zestig. Er werd toen over patiënt en arts rollen nagedacht vanuit een ethisch perspectief. Later kreeg gedeelde besluitvorming een stimulans door de gedachte dat praktijkvariatie (over- en onderbehandeling) zo kan worden gereduceerd. Nu heeft Patiëntenfederatie Nederland met de toegenomen mondigheid ook gedeelde besluitvorming als streven omarmd.
Gedeelde besluitvorming is cruciaal bij zogeheten voorkeursgevoelige beslissingen. Voor een behandeling is er dan niet één juiste keuze, maar verschillende. De arts moet weten hoe de patiënt tegen de mogelijkheden aankijkt. Er loopt nu onderzoek om te ontdekken wát de patiënt precies nodig heeft om dit goed aan te geven. “Zorgverleners moeten er begrip voor krijgen dat voorkeuren van patiënten variëren en niet vast staan”, zegt Anne Stiggelbout. “Artsen zijn zelf ook ‘biased’, bijvoorbeeld door de impliciete normen die zij hebben.” Uit onderzoek in het werkveld oncologie kwamen verschillende valkuilen naar voren, bijvoorbeeld een beslissing voor een behandeling als “wij besluiten” presenteren, terwijl in feite de arts de keuze maakt. Of het pas presenteren van bijwerkingen ná een beslissing. Of slechts de illusie van een keuze geven: beginnen we nu of volgende week met de behandeling?
Roche Nederland nodigt vernieuwende sprekers uit om in Roche Talks samen te discussiëren over ontwikkelingen in de gezondheidszorg. Door met sleutelfiguren uit de gezondheidszorg in gesprek te gaan wil Roche onderling begrip en samenwerking stimuleren, ideeën opdoen voor het verbeteren van de zorg en de eigen visie toetsen aan die van andere stakeholders. Na een korte presentatie door de gast en een reflectie daarop vanuit Roche gaan deelnemers met elkaar in gesprek. Personalised Healthcare is een speerpunt voor Roche.
