Hoeveel cm weerstand heb jij?
In de la van een collega ligt een liniaal. Het is een cadeautje voor het bijwonen van een workshop van Myrna Lewis, de grondlegger van Deep Democracy. Je kunt ermee meten, lijnen mee trekken. En weerstand mee herkennen. Da’s interessant. En het aardige is: hoe meer centimeters, des te groter de weerstand lijkt te zijn. Met een max van 30 cm.
Niet gehoord worden creëert afstand. En weerstand.De liniaal is niet echt bedoeld om weerstand tot op de centimeter precies te bepalen. De liniaal is een gimmick. Met een boodschap. Op de liniaal staat de sabotagelijn van Myrna Lewis. Links staat de meest verborgen of bedekte vorm van weerstand; rechts de weerstand die in alle openheid en uitgesproken wordt getoond. Van kwaad tot erger. Helemaal rechts wil je in je organisatie niet zitten.
De liniaal gaat van 0 tot 30 cm. Vrij vertaald staat er: grapjes, cynische grapjes, smoesjes, roddel, slechte of gestopte informatie, opzettelijke tegenwerking, vertraging, staking, vertrek of oorlog.
Al doen de centimeters er niet toe, ik vind de gedachte dat afstand en weerstand een relatie met elkaar hebben, wel mooi en treffend. Weerstand tussen leiders en medewerkers en bestuurders en burgers wordt per slot van rekening altijd groter, als de afstand tussen hen ook groter wordt.
-
de Democratic Ruler
Het gaat vooral om de gevoelsafstand. Al zit je bij wijze van spreken op elkaars lippen, dan nog kun je het idee hebben dat je in een totaal andere wereld zit. Als de afstand tussen leider en medewerker zo voelt, heb je eerder een GPS-tracker dan een liniaal nodig. Alle alarmbellen hadden dan al lang af moeten gaan.
Bij Deep Democracy gaat het er – kort door de bocht – om dat je óók naar de stem van de minderheid of de niet-beslissers luistert. Die stem wordt te vaak niet gehoord. Deels omdat de ‘top’ (de leiders) onvoldoende of niet luistert, deels ook omdat medewerkers of burgers onvoldoende in staat zijn om hun stem te laten horen. Of ze durven niet, of ze denken dat het zinloos is, of ze zijn niet zo communicatief, of ze…..
Niet gehoord worden creëert afstand. Als het tegen zit, creëert het ook weerstand. En het zit vaak tegen. Weerstand is niet alleen dat medewerkers of burgers de hakken in zand zetten en alles op alles zetten om de boel tegen te werken. Weerstand zit ‘m vaak juist in de kleine dingen: cynische grapjes, verbetervoorstellen voor je houden, of een andere baan zoeken.
Als leider of bestuurder moet je wat mij betreft in de eerste plaats zorgen voor zo weinig mogelijk afstand met je medewerkers of de burger. Daarvoor moet je luisteren. LeanListening bewust toepassen. 0 centimeter afstand is vaak geen optie; je hebt nu eenmaal een andere taak en verantwoordelijkheid. Daarom is het óók belangrijk dat je weerstand herkent. Alleen zo kun je nog proberen om niet rechts van de liniaal af te lopen.
Leg jezelf of je organisatie eens langs de meetlat. Waar sta je? Hoeveel cm? Als je te veel richting de 30 centimeter zit, zal iets of iemand in actie moeten komen. Jij zelf? Is er een structureel probleem? Gebruik de liniaal dan niet om iemand op de vingers te tikken. Dat is namelijk niet in de geest van Deep Democracy of LeanListening. Begin gewoon eens met luisteren…
