Issue / Circulaire economie
Een onderwerp waar een organisatie beleid op gaat ontwikkelen. Is het niet morgen, dan toch wel binnenkort.
Nederland circulair in 2050. Dat is de ambitie van de regering. Circulaire economie is een eigentijds issue. Een onderwerp waar een organisatie beleid op gaat ontwikkelen. Is het niet morgen, dan toch wel binnenkort. In een circulaire economie wil je van afvalstoffen weer waardevolle producten maken. Er is een rijksbreed overheidsprogramma met ongeveer veertig thema’s en actiepunten. Die omvatten onder meer het ontwikkelen van stimulerende wetgeving:
- Investeren in innovaties
- Intandhouden van het herstellen vermogen van de bodem, lucht, water en biodiversiteit;
- Verminderen van gebruik van grondstoffen, materialen, energie;
- Fossiele brandstoffen vervangen door energiebronnen van zon, wind, water en aardwarmte.
Het is goed om dat uit ideële overwegingen te doen. Europa kan zich echter óók versterken en minder afhankelijk worden van het buitenland. Veel mensen beseffen niet dat van de 54 kritieke materialen voor Europa, wij 90 procent importeren, vooral uit China.
Onderdeel van de circulaire economie is de energietransitie: het vervangen van energie uit fossiele brandstoffen zoals gas, kernenergie en steenkolen naar energie uit zon, wind, biomassa en water. Het doel van de transitie is om een geheel duurzame energievoorziening te hebben in 2050 in Nederland, die dan voor 100% bestaat uit groene energie.
Hoe we problemen oplossen
De circulaire economie is echt een topic voor strategen. Ombuigen is enorm lastig. We moeten kijken op de lange termijn en dan kunnen we leren van de geschiedenis. Iedere tijd kent eigen vraagstukken. We hebben vraagstukken als honger en strijd tegen het water opgelost. In elke generatie zijn er mensen die zich zorgen maken over verontreiniging van bodem, water en lucht. We hebben veel problemen rondom welvaart kunnen oplossen. Je mag dus best optimistisch zijn over de toekomst.
Er zijn lessen te trekken uit hoe we eerder problemen oplosten. Eén les is deze: nieuwe technologieën, bedrijfsmodellen en samenlevingsvormen moeten zich in een beschutte omgeving kunnen ontwikkelen. Er zijn veel experimenten nodig; de praktijk leert dat weinig experimenten overleven. Een andere les: schaak op twee borden, één voor laaghangend fruit en een voor investeringen in fundamenteel onderzoek. Historisch onderzoek laat zien dat de vorming van nieuwe netwerken een voorwaarde zijn voor succesvolle transformatie
Ombuigen doet pijn
Ombuigen kost moeite, energie en geld. Het doet pijn. Ombuigen is bovendien moeilijk omdat we zijn opgenomen in wijdvertakte internationale ketens. Belangen en verhoudingen zijn in de lineaire economie verankerd in wetten, regels en gebruiken. Nederland staat voor majeure opgaves om de doelen die zijn afgesproken te bereiken. Bestuurders kunnen daar niet vroeg genoeg over gaan nadenken. In het verleden kwam het succes van transformaties ook door schokeffecten, zoals oorlog, recessie, de oliecrisis van 1973. Het zou mooi zijn als we nu zonder schokeffect de circulaire economie helemaal omarmen en eraan werken. Dat begint met het monitoren van alle ontwikkelingen. En die agenderen om erover te praten. Circulaire economie is een issue dat ons allemaal raakt. Bijvoorbeeld omdat we van het gas afgaan in onze huizen. En alle auto’s elektrisch aangedreven worden.
Advies, sparren, offerte?